
Ramazon oyida to'g'ri ovqatlanish haqida ro'zadorlar uchun muhim tavsiyalar
Tavsiyalar
Mana, oylarning shohi-ramazon oyi ham kirib keldi. So'nggi yillardagi yashash sharoitimiz, taomlanish tarzimiz ancha o'zgarib, rivojlanib qolgani tayin. Ushbu maqolada ro'za tutish mobaynida sog'liqqa ta'sir ko'rsatuvchi ayrim xatolar, xususan noto'g'ri ovqatlanish haqida gap boradi.
Ramazon oyida sog‘lom va to‘g‘ri ovqatlanish nafaqat kun davomida quvvat saqlashga, balki umumiy salomatlikni ham yaxshilashga yordam beradi
Ramazon oyiga tayyorgarlik
Ramazonga 10 kun qolgan vaqtda 3-4 kun oralatib ro'za tutib, organizmimizni shunga tayyorlab olishimiz lozim, shundagina ro'zaning dastlabki kunlaridan qiynalmay o'tib olamiz. Parhezshunoslar organizmni har qanday ochlik va parhezga tayyorlagani kabi, ramazongacha biz ham dushanba va payshanba kunlari ro'za tutib tayyorgarlik ko'zib olishimiz lozim.
Ramazon ro‘zasini tutishdan 2-3 kun avval oshqozonda kislotaviylikni oshiruvchi mahsulotlarni cheklashimiz hamda to‘yib ovqatlanishdan o‘zimizni saqlashimiz lozim. Ayrimlar «ertadan ro‘za», deya bir-ikki kun haddan ziyod ko‘p va kuchli ovqatlanib olishadi va bu jarayon ro‘zaning ilk kunlarida qiynalishlariga sabab bo‘lishi mumkin. Chunki ichki a'zolar yana shuncha ovqat yeyishingizni kutib, tayyor turadi.
Ro‘za tutaman degan odam, avvalo, ishonch bilan boshlashi kerak. Och yurishga chiday olishingizga ishonsangizgina butun ichki organlaringiz ertalabdan kechgacha yemaslik holatini tushunib, shu sharoitga mos faoliyat yuritadi. Sizning ishonchingiz butun ichki a'zolarga shomgacha och yurishga signaldir. Ishonchli kuchliligi esa niyatga bog‘liq.
Saharlik (og'iz yopish) vaqtida:
- Suvni ko'proq iching (2-3 stakan)
- Murakkab uglevodli mahsulotlarni tanlang (masalan: yormalar, bug'doy non)
- Oqsilga boy mahsulotlar (tuxum, go'sht, baliq)
- Yog'li va shirin taomlardan kamroq isting'mol qiling
- Mevalar va sabzavotlar bilan boyiting
Iftorlik (og'iz ochish) vaqtida:
- Avval 1-2 dona xurmo va suv bilan boshlang
- Sekin-asta yengil sho'rva yoki suyuq taom
- 15-20 daqiqa tanaffusdan so'ng asosiy taom
- Hazm qilish oson bo'lgan taomlarni tanlang
- Juda ko'p miqdorda ovqat yemaslik kerak
Umumiy tavsiyalar:
- Kundalik suv me'yorini (2-2.5 litr) saqlashga harakat qiling
- Gazli va shakarli ichimliklardan saqlaning
- Juda sho'r, achchiq va yog'li taomlardan cheklaning
- Vitaminlarga boy mahsulotlarni ko'proq iste'mol qiling
- Ovqatlanish orasida 3-4 soat tanaffus qiling
Shuni yodda tutingki, Ramazon - bu nafaqat ovqatdan tiyilish, balki ruhiy poklanish va ibodatni kuchaytirish oyidir.
Ramazon oyida sog'liqni saqlash uchun qo'shimcha muhim maslahatlar:
Foydali mahsulotlar:
- Yong'oq va quruq mevalar (bodom, yong'oq, mayiz) - energiya beradi
- Qatiq va sut mahsulotlari - oson hazm bo'ladi
- Ko'k choy - suvsizlanishni oldini oladi
- Avokado, banan - mineral moddalar va vitaminlarga boy
- Baliq - yengil oqsil manbai
Saharlikda quyidagilardan saqlaning:
- Qovurilgan taomlar
- Pishloq va kolbasa mahsulotlari
- Ko'p miqdordagi qahva
- Tuzli va konservalangan mahsulotlar
- Fast-food turdagi taomlar
Iftorlikda e'tibor bering:
- Birinchi navbatda organizm suv balansini tiklang
- Ovqatni shoshilmay, yaxshilab chaynab yeng
- Taomlar orasida tanaffus qiling
- Salat va ko'katlarni ko'proq iste'mol qiling
- Shomdan keyin engil tushlik qiling
Jismoniy faollik bo'yicha:
- Og'ir jismoniy mashqlardan saqlaning
- Yengil sayr qilish foydali
- Namozdan oldin va keyin yengil badantarbiya
- Ko'p dam oling va uyqu tartibiga rioya qiling
- Tushdan keyin 15-20 daqiqa dam olish tavsiya etiladi
Kayfiyatni boshqarish:
- Asabiylashishdan saqlaning
- Ijobiy fikrlang
- Oila davrasida ovqatlaning
- Ibodatni muntazam bajo keltiring
- Boshqalarga yordam bering
Bu tavsiyalarga amal qilish orqali Ramazon oyini sog'lom va mazmunli o'tkazishingiz mumkin.
Zararli odatlar
Saharlikda me'yoridan ortiq va tartibsiz ovqatlanib bo‘kib olish o‘ta noto‘g‘riligini unutmang. Bu yomon odat, oshqozonda muammolar keltirishi bilan birgalikda aksincha kun davomida och va chanqab yurishingizga ham sabab bo‘lishi mumkin. Ortiqcha vaznga ega odamlar saharlikda nomiga mevalardan yeb olib, suvdan to‘yib olishsa, shuning o‘zi kun davomida yengil yurishlariga yetarli, deb o‘ylayman.
Saharlikda yaxshi ovqatlanib turib, shartta cho‘zilib yotish judayam zararli. Bu holat oshqozon-ichaklarimizning ish faoliyatini buzib, kun davomida behol yurish yoki shu bilan oshqozonda muammolar keltirib chiqarib, qiynalib qolishimizga sabab bo‘lishi mumkin.
Og‘iz ochganda yaxdek ichimlik bilan chanqoqni bosish zararli odat, deb bilaman. Kun davomida oshqozon va ichki a'zolar o‘zini o‘zi davolash bilan band bo‘ladi va ichki harorat issiq turgan paytda muzdek ichimlikni ichish bu xuddi qizib turgan yog‘ga suv sachratishdek gap. Bu naqafat ro‘zaning shifobaxshlik xususiyatini pasaytiradi, balki iftorlikda yegan ovqatimizning tez hazm bo‘lishiga ham to‘sqinlik qiladi.
Og‘iz ochgan paytda juda ham ko‘p suv ichish odati ham ishtahani bo‘g‘ib qo‘yadi. Natijada, yaxshi ovqatlanolmay qolasiz yoki majburan ovqatlanish natijasida ertalabgacha oshqozon damlab, yegan narsangiz hazm bo‘lmasdan qiynalib yurasiz.
Ovqat payti meva, shirinliklar, tort, shokolad, gazlangan ichimliklar qo‘shib iste'mol qilish mumkin emas. Bular birga aralashsa, hazm jarayonini sekinlashtirib, bizni qiynab qo‘yadi.
Ro‘zaning yanada shifobaxsh bo‘lishini va Ramazonda tetik yurishni istasangiz, albatta, faqat tabiiy yeguliklar va ichimliklar bilan taomlanishni tavsiya qilaman. Faqat tabiiy! Bunda har xil turdagi mahsulotlarni qo‘shib iste'mol qilmaslikka e'tibor qaratish lozim. «100 yil ortga qaytamiz» tartibiga rioya qilib, oziq-ovqatlarni tanlash tavsiya qilinadi.
Non har doim dasturxonimizda bor va bo‘ladi, imkon qadar uning margarin va boshqa chetdan kelayotgan yog‘lardan tayyorlanganini iste'mol qilmaslikni tavsiya qilaman. Chunki u zararli non hisoblanadi. O‘zimizning saryog‘da tayyorlangan yoki parhezbop nonlar iste'mol qilish tavsiya qilinadi.
Yana bir zararli odat — konditsionerni juda ham salqin qilib olish hisoblanadi: shamollab qolish mumkin. Qolaversa, issiq havoda chiniqishni o‘zi inson organizmi uchun koni foydadir.
Ramazon oyida to'g'ri ovqatlanish bo'yicha asosiy xulosalar:
Saharlik va iftorlik - kunning eng muhim ovqatlanish vaqtlari bo'lib, ularga alohida e'tibor qaratish lozim. Saharlikda to'yimli, lekin hazm qilish oson taomlarni tanlash, ko'proq suv ichish muhim. Iftorlikni esa xurmo va suv bilan boshlash, keyin sekin-asta asosiy taomga o'tish tavsiya etiladi.
Sog'liq uchun eng muhimi - suv balansi va vitaminlarga boy ovqatlanish. Kun davomida kamida 2-2.5 litr suyuqlik qabul qilish, meva-sabzavotlar, yong'oq va quruq mevalarni iste'mol qilish kerak. Shu bilan birga, gazli ichimliklar, qovurilgan, o'ta yog'li va tuzli taomlardan saqlanish lozim.
Ramazon - bu nafaqat ovqatdan tiyilish, balki ruhiy va jismoniy poklanish oyidir. Shuning uchun to'g'ri ovqatlanish bilan birga, yengil jismoniy faollik, ijobiy kayfiyat va ibodat muhimdir. Bu tavsiyalarga rioya qilish orqali Ramazon oyini sog'lom va mazmunli o'tkazish mumkin.